Almanya'nın sağlık sistemi, insan odaklı yaklaşımı ve sunduğu kaliteli sağlık hizmetleriyle dünyada öne çıkan sağlık sistemleri arasında yer almaktadır. Türkiye gibi Almanya'da da sosyal sigorta kurumu bulunmaktadır. Bu kurum, kişilerin kazancından ve işverenlerden alınan primlere dayanmaktadır. Çalışan bir kişi kendi ya da işveren tarafından ödenen sağlık sigortası primlerini karşılamakla birlikte, çalışmayanlar için devlet tarafından minimum düzeyde sağlanmaktadır.
Sağlık sistemleri çoğu ülkede sosyal sigorta kurumları üzerinden yönetilse de Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) verilerine göre, Almanya gibi gelişmiş ülkeler sağlık konusunda sahip oldukları imkan ve olanakları en etkili şekilde kullanarak yaşam kalitesini artırıp ortalama yaşam süresini yükseltmektedir. Sağlık sistemlerinin farklılıkları ve benzerlikleri üzerine pek çok şey yazmak mümkündür. Ancak bu yazıda Almanya ve Türkiye arasındaki farklılıklara odaklanarak hem sağlık hizmeti alıcıları hem de sağlık hizmeti uygulayıcıları açısından ele alacağız.
Sağlık hizmeti alıcıları (hasta, refakatçi gibi):
- Almanya'da Türkiye'deki gibi üst seviye özelliklere sahip A+ hastaneler bulunmamaktadır. Herkes eşit şartlarda sağlık hizmeti almaktadır.
- Rutin kontroller veya acil olmayan şikayetlerinizde öncelikle aile hekiminize başvurmanız gerekmektedir. Poliklinik ve acil servis uygulamaları Türkiye'deki gibi mevcut değildir.
- Almanya'da da Türkiye'deki gibi özel sağlık sigortası uygulaması bulunmaktadır. Ancak bu sizi öncelikli kılmaz. Bu sistem, daha kapsamlı bir tedavinin maliyetinin karşılanması için oluşturulmuştur.
- Randevu sistemi Almanya'da katı bir şekilde uygulanmaktadır. Türkiye'de de uygulanan bu sistemin farkı, randevusu olmayanların uzun süreler bekleyebilecekleri ve hatta tedavi olmadan kurumdan ayrılabilecekleridir
- Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) verilerine göre Almanya’da kişi başına düşen hizmet oranı Türkiye’den fazladır. Nüfusa düşen ortalama hastane sayısı da Türkiye’ye göre oldukça fazladır. Bu da hastanelerdeki hasta yığılma ihtimalini azaltmaktadır.
- Almanya’da refakatçi uygulaması yoktur. Ziyaretçi olarak hasta ziyaret eilebilir ancak hastanedeki tüm bakım hemşireler tarafından yapılmaktadır.
Sağlık hizmeti uygulayıcıları için iş planlarını doktor, hemşire, fizyoterapist gibi tüm sağlık profesyonelleri için ayrı ayrı incelemek en doğrusu olsa da bu yazıda özellikle doktor ve hemşirelere değineceğiz.
Doktorların sağlık sistemindeki yeri;
- Sevk ile gelen ya da taburcu olan hastaya `Taburculuk/Sevk Mektubu` yazılması
- Hastalardan kan alma, hastaya ilaç uygulama gibi girişimler doktorlar tarafından yapılmaktadır.
- Hasta vizitlerine tüm ekibin katılması gerekir.
- Sosyal sorunlarla `sosyaldienst`ler ilgilenir.
- Bölüm sorumlularıyla fikrini rahatça paylaşıma olanak sağlanmaktadır.
Hemşirelerin sağlık sistemindeki yeri;
- Hemşirenin yetki ve sorumluluklu yasalarla belirlenmiş ve hakları yine yasalarca koruma altındadır.
- Türki’yeden Almanya’ya giden hemşireler bir alman hemşire ile aynı özlük hakkına sahiptir. Aynı zamanda maaş eşitliği olması konusu da yine yasalarca güvence altına alınmıştır.
- Hasta takibi Almanaya’da da Türkiye’deki gibi hemşireler tarfından yapılmaktadır. Türkiye’den farklı olarak; Almanya’da hemşirenin görev tanımı bakım üzerine kuruludur. Refakatçi sisteminin olmaması hemşire düşen iş yükünü artıyor olarak görünse de mesleki doyum oldukça yüksektir
- Türkiyede’de olduğu gibi hemşirenin bağımsız, yarı bağımlı ve bağımlı görevleri bulunmaktadır. Bu yüzden hem bireysel karar alabilme becerisi hem de ekip içi çalışmaları oldukça öenmlidir.
- Almanya’da yaşlı nüfus genç nüfusa oranla fazladır. Bu durum Türkiye’den farklıdır. Alman sağlık sistemi bu yüzden evde bakım ve yaşlı bakımı açısından oldukça büyük bir yapılanmalya sahiptir. Hem hastaneler bu hizmeti kendi bünyesi altında vermekte hem de sadece bu amaca hizmet eden kuruluşlar mevcuttur. Böyle kuruluşlarda çalışan hemşirelerin görev tanımları ilgili kurum tarafından belirlenmekte olup hepsi bakım odaklıdır.